موزه ملی قرآن کریم
موزه ملی قرآن به عنوان تنها موزه تخصصی کشور در زمینه قرآن در مکان تقاطع خیابان امام خمینی با خیابان ولی عصر قرار دارد
ساختمان موزه ملی قرآن در دو مرحله زمانی قبل و بعد از انقلاب طراحی و ساخته شده است.
کارفرما مرحله اول: دفتر مخصوص فرح دیبا
کارفرما مرحله دوم: وزارت مسکن و شهرسازی
پیمانکار مجری(قبل از انقلاب): شرکت رس (مرحوم مهندس پور فتحی)
پیمانکار مجری(بعد از انقلاب): مهندس جلال صادقی – عباس حیدری(رئیس کارگاه)
مهندس مجتبی نصیحت پذیر (اجرای تأسیسات)
مشخصات زمانی طراحی و ساخت
شروع ساخت مرحله اول: ۱۳۵۵ تا ۱۳۵۷ ( ۲۵% پروژه)
شروع ساخت مرحله دوم: ۱۳۷۴ تا ۱۳۷۷
مساحت زمین و بنا
مساحت بستر طرح: ۱۴۰۰۰ مترمربع
زیربنا: ۱۰۰۰۰ مترمربع
استقرار بنا در امتداد محور شمالی – جنوبی کاخ مرمر، و استفاده از محور شرقی – غربی حیاط ورودی نگارستان برای ورود به فرهنگسرا، با ایجاد پیوند بین ساختمان جدید و بناهای قدیمی موجود، (کاخ مرمر و ساختمان موزه نگارستان) امکان تحقق فکر ایجاد یک مجموعه فرهنگی بزرگ و متشکل از هر سه بنا را در آینده فراهم کرده است.
در معماری این مجموعه « هندسه » و « سازه » نقش اصلی را ایفا می کند .
عامل هندسه (که کارکرد فرهنگی مجموعه نیز آن را توجیه می کند)، به ویژه در طراحی سرسرای اصلی نقش بسیار مسلط و نمایانی دارد. عامل سازه نیز با استفاده ماهرانه از اشکال هندسی در ساختن سقفها (به ویژه درکتابخانه) و در سقف سالن اصلی آمفی تئاتر نمونۀ جالبی از کاربرد عناصر سازه ای ساختمان در طرح معماری این مجموعه به شمار می رود.
تلاش در استفاده از نور و روشنایی طبیعی، از طریق تعبیۀ نورگیرها در بام مجموعه، سبب شده سرسرا، کتابخانه، بخشهایی از موزه و گالریها و قسمت اداری تا اندازه مطلوبی از نور بهره مند شوند.
در انتخاب مصالح؛ دوام زیاد، کاهش میزان نیاز به رنگ آمیزی و تعمیر و نگهداری، امکانات موجود، و توجه به اهمیت نماهای داخلی (در بنایی که نمای خارجی ندارد) معیارهای اصلی در انتخاب بوده اند.
به همین جهت در قسمت اعظم بنا از آجرنما و بتن نمایان (بتن تیشه ای با سیمان سفید) استفاده شده است.
ذوق و سلیقه خوب در انتخاب مواد و مصالح، و اجرای دقیق و تمیزکار (تا آنجا که ممکن بود) با استفاده از صناعت و مهارت استادکاران ایرانی در آجرکاری، کاشیکاری، نجاری، سنگ کاری و … به زیبایی فضاها و ایجاد احساس خوشایند ناشی در یک مکان مهم و عمومی کمک بسیار کرده است.
تصمیم مسئولان به اختصاص بخشی از این مجموعه به موزۀ قرآن و کتب خطی نفیس و ضرورت ناشی از این تصمیم در استفاده از طرحهای خاص کاشیکاری و نقوش آشنای فضاهای مذهبی، به نزدیکی و ارتباط بیشتر معماری این مجموعه با حال و هوای معماری بومی و سنتی افزوده است .
در ساختن این مجموعه به طور کامل از سازه ی بتنی استفاده شده است و یک دیوار دو جداره و عایق بتنی نیز که در سراسر محیط خارجی بنا امتداد یافته است، کل مجموعه را از فشار و رطوبت خاک اطراف محفوظ نگه می دارد.
استفاده از سیستمهای پیشرفتۀ تهویۀ مطبوع و نیز تأمین روشنایی مصنوعی شرایط مطلوب را در این مجموعه که در زیرزمین واقع شده فراهم کرده است. و نهایتاً باید به این نکتۀ بسیار مهم اشاره کرد که وجود یک مجری توانا که با درک درست و انعطاف پذیری بسیار بالا، زمینۀ همکاری و هماهنگی مستمر و اخذ تصمیمهای به موقع و لازم را فراهم آورد از عوامل بسیار مهم در شکل گیری شایسته و زیبای این بنای مهم عمومی بوده است.
در این مجموعه نه تنها قرانهای نفیس و بسیار زیبا از محدوده زمانی حدود قرن چهارم هجری تا اواخر دوره قاجاریه وجود دارد، بلکه اشیاء ارزنده ای از قبیل سکه، ظروف، جعبه ، قلمدان، گلدان و نظایر آن و نیز آثار فاخر و هنری معاصر و بسیاری دیگر اشیاء ذیقیمت موجود می باشد